سرود سوره

«سرود سوره»؛ روایت رویش‌ورشد گروه سرود «سوره» مسجد فاطمیه(س) مشهد

از جمله‌ تأثیرات انقلاب اسلامی بر حوزۀ موسیقی، تجدید حیات دوبارۀ سرود است. ازآنجاکه سرود، مفاهیم را بهتر و تأثیرگذارتر از آثار به‌اصطلاح آکادمیک منتقل می‌کند، انقلابیون بیش از سایر قالب‌های موسیقایی  به آن توجه کرده‌اند. با آغاز جنگ تحمیلی، نیاز به موسیقی و سرود انقلابی بیشتر از پیش احساس شد. هنرمندان انقلابی از سویی باید مردم را به صحنۀ دفاع و نبرد فرامی‌خواندند و از سوی دیگر، برای التیام دردها و زخم‌های اجتماعیِ حاصل از جنگ چاره‌ای می‌اندیشیدند. علاوه بر این، باید موجبات هم‌دلی و هم‌بستگی و وحدت داخلی را نیز فراهم می‌کردند.

قالب سرود با تنوع گروه‌های سرود بزرگ‌سال در ادیان گوناگون (ارمنی‌ها و زرتشتی‌ها و …)‌ و پوشش آن‌ها از سوی تلویزیون، عملاً نشان‌دهندۀ گستردگی این قالب در آن دهه است. همچنین، مجموعۀ سپاه پاسداران در سطح شهرها، دارای مدیریت سرود مسجدی در ساختار خود بود که عملاً گروه‌های سرود پایگاه‌های بسیج را پوشش می‌داد؛ از برگزاری مسابقات، استعدادیابی، فراهم‌کردن زمینۀ اجرا،‌ آموزش گروه‌ها و… به‌طور متمرکز در این مدیریت طراحی می‌شد.

اجرای سرودهای مکرر و متنوع برای رهبران و بزرگان جمهوری اسلامی، عملاً سرود را در بالاترین سطح توجه نظام قرار داده بود؛ مانند اجرای سرود «شهید مطهر»، «خمینی ای امام»، «برخیزید»، «مادر برام قصه بگو» در جماران و «خجسته باد این پیروزی». این رویه در دورۀ رهبر انقلاب اسلامی هم ادامه پیدا کرد؛ مانند سرود «ارغوان»، سرود «حب وطن»، «گرامیداشت قیام تبریز». علاوه بر این تأیید عملی، مباحث گوناگون نظری دربارۀ سرود و بایدها و نبایدهای آن در سه دهۀ گذشته، نشان‌دهندۀ اهمیت راهبردی جریان سرود برای نظام جمهوری اسلامی است…

گروه سرودِ سوره، نمونۀ جذابی از ترکیب همۀ ویژگی‌هایی است که دربارۀ گروه سرود می‌توان برشمرد. قطعاً این گروه سرود هم دارای نواقص و ضعف‌های بسیار است؛ اما این‌ها نافیِ تجلی ابعاد گوناگون سرود بر اعضا و مربی این گروه سرود نیست. اینکه مربی گروه سرود هم‌زمان با تشکیل و ادارۀ گروه سرود، به روایت مکتوب این حرکت مبادرت ورزیده است، اتفاقی پیشرو و منحصربه‌فرد است؛ روایتی که حاصل نگاه‌ها و درونیات و برنامه‌های مربی برای هدایت گروه سرودش بوده است. ما با مصاحبه‌های تکمیلی، همان روایت مکتوب را کامل کرده‌ایم… اگر گروه سرود هستۀ مقاومت مردمی است، روایت این گروه از خودش مهم‌تر است. اکنون در این فضای نابرابر روایت‌های دیگران از ملت ایران و حرکت افتخارآمیز او در این برهۀ تاریخی منتشر می‌شود و این روایت‌ها،‌ در صورت غفلت ما، می‌تواند برساخت اجتماعی دیگری بسازد…